Pwrpas Addysg Gynradd Heddiw

Pwrpas Addysg Gynradd Heddiw

Addysg Gynradd yw'r cam cyntaf o addysg, mae ganddo nod sylfaenol sef i greu, sefydlu a chynnig cyfleoedd i bob plentyn, heb ots am ei oedran, rhyw neu wlad tarddiad, i sicrhau datblygiad gwybyddol, emosiynol a seicomotor cytbwys (Hughes,2016).

Yn ystod y 40 mlynedd diwethaf, mae pwrpas addysg gynradd yng Nghymru a Lloegr wedi cael ei newid a’i hailstrwythuro (McClung, 2013). Er bod nifer fawr o fentrau a newidiadau wedi bod yn y system, mae nodau, dibenion, gwerthoedd a blaenoriaethau addysg gynradd wedi parhau, yn ystod y cyfnod, i gael eu siapio gan ddau brif ddylanwad.

Mae’r cyntaf, a gyflwynwyd gan eiriolwyr o addysg sy’n canolbwyntio ar y plentyn, yw’r angen am system hyblyg ac ymreolaethol o addysg gynradd (Boyce 1946; Marshall 1963; Schiller 1972; March 1970; Armstrong 1980; Rowland 1984); mae'r ail, wedi'i sbarduno'n fwy gan nodau gwleidyddol ac economaidd-gymdeithasol gwlad, yn pwysleisio ar ganoli a safoni (Shuayb, 2008).

Yn fy marn i, mae cyfrifoldeb ar athrawon i ddysgu eu disgyblion am ei tharddiad. Yn ôl McClung, dylai addysg gynradd fod yn siawns i blant i ddod yn gyfarwydd â'u gwareiddiad a'u traddodiad ac i ddatblygu parch a chariad am eu treftadaeth genedlaethol, gan ddod yn ymwybodol o'u hunaniaeth genedlaethol. Mae dysgu am draddodiadau a threftadaeth o oedran ifanc yn rhoi sylfaen, dyfnder a dealltwriaeth ym mhynciau economeg, addysg, daearyddiaeth, y gyfraith, seicoleg, ieithyddiaeth, gwyddoniaeth wleidyddol a pholisi tramor - ymhlith eraill. Mae'n darparu hadau a fydd yn tyfu'n ddoethineb wrth astudio unrhyw un o'r pynciau uchod ymhellach wrth iddyn nhw barhau trwy addysg. (McClung, 2013).

I fi, mae addysg gynradd yn ymwneud â hybu creadigrwydd a darparu cymaint o brofiadau ymarferol ag sy’n bosib i'r plant. Tripiau ysgol yw rhan o addysg gynradd yr wyf yn credu sy’n hynod o bwysig, Mae teithiau maes yn bwysig i helpu i bontio'r bwlch rhwng addysg a phrofiadau ymarferol. Edrychwch ar ysgolion preifat fel enghreifftiau, fe welwch fod teithiau maes yn ofyniad hanfodol i'w cwricwlwm addysgol (Karaca, 2016). Ymhlith y nifer o ganlyniadau posibl, mae ymchwil wedi dangos bod teithiau maes yn:

ü  Cynyddu diddordeb ac ymgysylltu gyda’r pwnc, heb ystyried diddordeb blaenorol ynddo (Kisiel, 2005; Bonderup Dohn, 2011),

ü  Canlyniad enillion megis teimladau mwy cadarnhaol tuag at bwnc (Csikszentmihalyi & Hermanson, 1995; Nadelson & Jordan, 2012).

ü  Profiadau y gellir eu galw'n ôl arno ac sy’n ddefnyddiol ar ôl ymweliad (Salmi, 2003; Falk & Dierking, 1997; Wolins, Jensen, a Ulzheimer, 1992).

(Franklin, 2014)

I grynhoi, dylai addysg gynradd baratoi pobl ifanc am fywyd, gwaith a dinasyddiaeth, ond mewn ffordd hwyliog a chorfforol. Hefyd, mae'r byd yn symud yn gyflym - felly mae'n hanfodol bod plant yn cael eu cyflwyno i dechnolegau newydd a chael cyfle i'w dysgu a'u profi mewn ystafell ddosbarth.

Mae ysgol gynradd yn gyfle perffaith i blant ffeindio’i hun,i ddatblygu eu medrau cymdeithasol, eu meddwl beirniadol a'u creadigrwydd. Dylai plant gael y cyfle i brofi ac archwilio eu synhwyrau, trwy ddysgu yn yr awyr agored neu ddysgu tra ar daith ysgol (Cullingford, 1989).

Mae'r ysgol gynradd yn lle i blant ddod o hyd i ble maent yn dod, eu treftadaeth a'u tarddiad er mwyn dyfnhau eu dealltwriaeth o draddodiadau, dynoliaeth a'r byd yr ydym yn byw ynddo (McClung, 2013). Dylent gael y cyfle i ddysgu trwy wneud a defnyddio eu gwybodaeth mewn ffyrdd creadigol.

Cyfeiriadau

Cullingford, C. (1989). The Primary teacher. London: Cassell.

Franklin, T. (2014). A Review of Research on School Field Trips and Their Value in Education. ERIC, 9(3).

Gov.uk. (2017). The purpose of education - GOV.UK. [online] Available at: https://www.gov.uk/government/speeches/the-purpose-of-education [Accessed 7 Oct. 2017].

Hughes, P. (2016). Principles of primary education. [Place of publication not identified]: Routledge.

KARACA, N. (2016). FIELD TRIPS IN PRE - SCHOOL EDUCATION. Journal of International Social Research, 9(45), pp.590-590.

McClung, M. (2013). Repurposing Education. SAGE journals, [online] 94(8). Available at: http://journals.sagepub.com.ezproxy.cardiffmet.ac.uk/doi/abs/10.1177/003172171309400809 [Accessed 12 Oct. 2017].

Moec.gov.cy. (2017). Department of Primary Education. [online] Available at: http://www.moec.gov.cy/dde/en/ [Accessed 3 Nov. 2017].

Shuayb, M. (2008). Aims and Values in Primary Education: England and other countries. [online] Cprtrust.org.uk. Available at: http://cprtrust.org.uk/wp-content/uploads/2014/06/research-survey-1-2.pdf [Accessed 3 Nov. 2017].